Bir pırlantanın değeri, dört ana faktör tarafından belirlenir: kesim (cut), renk (color), berraklık (clarity) ve karat ağırlığı (carat weight). Bu dört faktör, pırlantanın parlaklığını, nadirliğini ve estetik çekiciliğini belirler. Pırlanta satın almayı planlayan birinin bu kriterler hakkında bilgi sahibi olması, doğru seçim yapmasına yardımcı olur.
İlk olarak kesim, pırlantanın nasıl şekillendirildiği ve ışığı nasıl yansıttığını ifade eder. Kesim kalitesi, pırlantanın parlaklığı üzerinde doğrudan bir etkiye sahiptir. Mükemmel bir kesim, ışığı en iyi şekilde yansıtarak taşın “ışıltısını” maksimum seviyeye çıkarır. Renk ise pırlantanın şeffaflığı ile ilgilidir; en değerli pırlantalar tamamen renksiz olanlardır. Ancak bazı nadir renkli pırlantalar da (pembe, mavi, sarı) oldukça değerli ve aranan taşlar arasındadır.
Berraklık, pırlantanın içinde bulunan doğal hataların (iç kusurlar) ve dış kusurların (yüzeydeki hatalar) miktarını ve büyüklüğünü ifade eder. Kusursuz bir pırlanta son derece nadirdir ve bu nadirlik, onun değerini önemli ölçüde artırır. Son olarak, karat ağırlığı pırlantanın fiziksel büyüklüğünü belirler. Daha büyük pırlantalar genellikle daha değerli olsa da, büyüklük tek başına pırlantanın değerini belirlemez; 4C kriterleri bir arada değerlendirilmelidir.
